แมนเนเกน พิส (Manneken Pis) ตำนานเด็กยืนฉี่ สัญลักษณ์แห่งกรุงบรัสเซลล์

Post Views: 18,576

เบลเยี่ยม ประเทศเล็กๆ บนทวีปยุโรป ที่ขึ้นชื่อเรื่องช็อคโกแลตชั้นเลิศที่ดีที่สุดในโลก และยังทรงเสน่ห์ไปด้วยสถาปัตยกรรมแบบตะวันตกที่มีให้เห็นมากมาย ถึงขั้นกับได้รับการขนานนามว่า “มินิปารีส”นักท่องเที่ยวที่มีโอกาสเดินทางมาประเทศเบลเยี่ยม คงพลาดไม่ได้ที่จะต้องไปถ่ายรูปกับกับหนึ่งในจุดไฮไลท์อันโด่งดังกลางกรุงบรัสเซลล์ อย่างประติมากรรมแมนเนเกน พิส (Manneken Pis)

เจ้าหนูแมนเนเกน พิส คือ รูปปั้นเด็กชายที่กำลังแอ่นตัวยืนปัสสาวะ ซึ่งตั้งอยู่ตั้งอยู่ที่หัวมุมถนนเลทุฟ (Rue de l’Étuve) ตัดกับถนนแซน (Rue du Chêne) ถือว่าเป็นเเหล่งท่องเที่ยวสุดฮิตของกรุงบรัสเซลส์ ด้วยท่าทางทะเล้นปนความน่ารักนี้ ทำให้มีนักท่องเที่ยวแวะเวียนมาถ่ายรูปและเช็คอินกันไม่ขาดสาย

บทความนี้ Travelzeed จะพาไปชมความน่ารักของเแมนเนเกน พิส
และย้อนประวัติความเป็นมาของหนูน้อยที่กลายเป็นฮีโร่ของตำนานเรื่องเล่ามากมาย

ชื่อ แมนเนเกน พิส (Manneken Pis) มาจากภาษาดัตช์ แปลว่า เด็กผู้ชายกำลังยืนฉี่ เป็นรูปปั้นหล่อทองแดงของเด็กชายเปลือยกายยืนฉี่ใส่ลงอ่าง ความสูงประมาน 61 เซนดิเมตร ที่มีลักษณะเป็นน้ำพุขนาดเล็ก ออกแบบโดย เจอโรม ดูเกสนอย (Jérôme Duquesnoy) ช่างหล่อชาวฝรั่งเศส-ฟลามส์ แต่ก่อนจะมาเป็นชื่อแมนเนเกน พิส เด็กคนนี้มีชื่อว่า จูเลียนสกี หรือที่นิยมเรียกกันว่า เจ้าหนูจูเลียนสกี โดยประติมากรรมรูปลอยนี้ถูกสร้างขึ้นและตั้งไว้เป็นอนุสรณ์แห่งความกล้าหาญของหนูน้อยคนนี้ นอกจากนี้ เมื่อถึงวันเฉลิมฉลองรูปปั้นเด็กชายยืนฉี่นี้ บริษัทที่ผลิตเหล้าองุ่นต่างๆ จะบริจาคเหล้าองุ่นโดยทำให้เหล้าองุ่นไหลออกมาจากตัวรูปปั้นเพื่อให้ประชาชนในเมืองได้ชิม

เรื่องเล่าของรูปปั้นนี้มีตำนานเล่าขานมากมาย ตำนานที่คลาสสิคที่สุด ที่มักจะได้ยินกัน มีอยู่ว่า ในช่วงสมัยสงครามระหว่างเบลเยี่ยมและฝรั่งเศส มีการต่อสู้กันอย่างดุเดือดระหว่างพลทหารทั้งสองฝ่าย ทหารฝรั่งเศสวางแผนวางระเบิดใจกลางกรุงบรัสเซลล์ เเละมีการจุดฉนวนระเบิดซึ่งในยุคนั้นจะเป็นการวางสายฉนวน หวังทำลายเมืองหลวงให้ได้รับความเสียหายอย่างหนัก แต่เหตุการณ์กลับไม่เป็นไปอย่างที่คิด เมื่อเจ้าหนูจูเลียนสกี ดันมาเห็นสายฉนวนที่กำลังเผาไหม้พอดี เขาจึงถอดกางเกงแล้วฉี่ใส่บนสายฉนวนเพื่อดับไฟไม่ให้ไปถึงระเบิด ด้วยการกระทำอันกล้าหาญนี้จึงทำให้สามารถช่วยชีวิตชาวเบลเยี่ยมและเมืองบรัสเซลล์ไว้ได้ กษัตริย์ผู้ปกครองในสมัยนั้นเล็งเห็นถึงคุณงามความดีของหนูน้อยจูเลียนสกี้ ทรงรับสั่งให้สร้างรูปปั้นนี้ขึ้นมาเพื่อเป็นอนุสรณ์ความกล้าหาญให้หนูน้อยดังกล่าว

อีกตำนานหนึ่งเล่าว่า รูปปั้นนี้เกิดจาก มีแม่มดตนหนึ่งไล่จับเด็กผู้ชายที่ยืนฉี่อยู่หน้าบ้านพักของเธอ ด้วยความโกรธเกรี้ยว เธอสาปเด็กน้อยคนนั้นให้ยืนฉี่ไปตลอดกาล แต่โชคดีที่มายคนหนึ่งเห็นเหตุการณ์เข้า จึงรีบดึงเด็กน้อยคนนั้นออกมาแล้ว เอารูปปั้นไปวางให้โดนสาปแทน แต่ในอีกเวอร์ชั่นหนึ่งกล่าวว่า แม่มดสาปเด็กน้อยจูเลียนสกีได้สำเร็จ ไม่เพียงสาปให้ยืนฉี่แบบนั้นไปตลอดกาล แต่ยังสาปให้เขากลายเป็นหินอีกด้วย

หรือจะเป็นอีกเรื่องเล่า ที่ก็มีคนพูดถึงอยู่ไม่น้อย คือ เจ้าหนูจูเลียนสกี บุตรชายของพ่อค้าผู้ร่ำรวยแห่งกรุงบรัสเซลล์ หายตัวไประหว่างเดินเที่ยวงานเทศกาลในเมือง พ่อแม่เกิดอาการวิตกจึงตามหาลูกของพวกเขาอยู่หลายวัน จนกระทั่งไปเจอจูเลียนสกียืนฉี่อยู่บริเวณหัวมุมของถนน หลังจากนั้นพ่อของเด็กน้อยจึงสั่งให้สร้างรูปปั้นไว้ตรงจุดที่พบลูกชายสุดที่รักของเขา

ตำนานสุดท้ายที่ดูจะเป็นเรื่องทางประวัติศาสตร์เล่าลือผ่านฝากต่อปากกันมา กล่าวว่า ในช่วงสงคราม ขณะนั้นก็อตฟรีย์ (จูเลียนสกี) ดยุคน้อยอายุเพียง 2 ชันษา พ่อของเขาสิ้นพระชนต์ลงและขุนนางในวังประกาศสงครามสู้รบ ผู้ดูแลและคุ้มครองก็อตฟรีย์ ขอร้องให้ทางเคานต์แห่งแฟลนเดอส์ช่วยเหลือ ท่านเคานต์ตอบตกลง แต่ทางกองทหารไม่ไว้วางใจนักว่าอีกฝ่ายสนับสนุนฝั่งไหน เขาจึงขอให้ก็อตฟรีย์แสดงความจริงใจด้วยการเข้าร่วมสงครามด้วย ที่สนามรบก็อตฟรีย์ใส่ไว้ในตะกร้าที่แขวนอยู่บนกิ่งต้นโอ๊ค เพื่อเป็นสัญลักษณ์ความฮึกเหิมแก่พลทหาร ในครานั้นก็อตฟรีย์ได้ลุกขึ้นยืนและฉี่ใส่หัวและหน้าของศัตรู สุดท้ายศัตรูก็เป็นฝ่ายปราชัย งานฉลองชัยชนะครั้งนั้นถูกจัดขึ้นในกรุงบรัสเซลล์ ซึ่งเป็นที่ที่พวกเขาปลูกต้นโอ๊ค ในตำนานยังกล่าวด้วยว่า นี่เป็นเหตุผลที่ว่าทำไมถนนที่อยู่ถัดไปจากรูปปั้น ชื่อ Rue du Chêne ซึ่งหมายถึง ถนนต้นโอ๊ค (Oak street)

รูปปั้นแมนเนเกน พิส ที่เราเห็นกันในปัจจุบันนั้น ไม่ใช่รูปปั้นดั้งเดิมที่เคยถูกปั้นไว้เมื่อสมัยก่อน โดยชื่อแมนเนเกน พิส ถูกเอ่ยถึงในบันทุกประวัติศาสตร์ครั้งแรกย้อนกลับไปราวปีค.ศ. 1452 เดิมเป็นรูปปั้นหินแกรนิต ต่อมาถูกแทนที่ด้วยรูปหล่อทองเหลือง สร้างขึ้นโดย Hiëronymus Duquesnoy the Elder ในปี 1691 ไม่มีใครทราบเลยว่ารูปปั้นทองเหลืองชิ้นใหม่นี้ คล้ายคลึงกับรูปปั้นเดิมหรือไม่ เพราะรูปปั้นเดิมนั้นไม่ได้ถูกเก็บรักษาไว้

ในปี 1745 ถูกขโมยโดยทหารอังกฤษ และต่อมาพบรูปปั้นนี้ที่เมืองเกราส์เบอร์เก็น (Geraardsbergen) 2 ปีถัดมาทหารราบรักษาพระองค์ของหลุยที่ 15 ชาวฝรั่งเศส ก็มาขโมยรูปปั้นนี้ไปอีกครั้ง แต่ก็ถูกส่งคืนมาในเวลาต่อมา จากนั้นรูปปั้นทองเหลืองก็ถูกขโมยและทำลายลงในอีก 200 ปีถัดมา ประมาณช่วงค.ศ. 1817 ด้วยฝีมือของหัวโจกนักโทษนาม Antoine Licas แต่ยังโชคดีที่ไปเจอชิ้นส่วนที่ถูกทำลาย และได้นำกลับมาซ่อมแซมประกอบขึ้นรูป เพื่อเป็นโครงให้กับแบบจำลอง ในปี 1963 สมาคมนักศึกษาแอนต์เวิร์ป (Antwerp Student’s Union de Vikings) เล่นพิเรนทร์ขโมยรูปปั้นไปในคืนหนึ่งในช่วงฤดูหนาว รูปปั้นชิ้นปัจจุบันนี้ถูกสร้างขึ้นในปี 1965 หลังจากที่แมนเนเกน พิส หายไปอีกครั้ง หลังจากหลายเดือนก่อนหน้านั้น ชิ้นส่วนรูปปั้นถูกทุบทำลาย และทิ้งซากไว้ที่คลองน้ำของกรุงบรัสเซลล์

สาเหตุที่แมนเนเกน พิส เปลี่ยนชุดเป็นประจำ

เป็นธรรมเนียมของชาวเบลเยี่ยมและกรุงบรัสเซลล์ที่จะมีการแต่งตัวให้กับรูปปั้นหนูน้อยแมนเนเกน พิส ในช่วงเทศกาลสำคัญต่างๆ ตู้เสื้อผ้าของแมนเนเกน พิสน นั้น มีเสื้อผ้ามากกว่า 800 ตัว รวมไปถึงมีเสื้อผ้าราคาแพงซึ่งเป็นของขวัญจากหลุยส์ที่ 15 แห่งฝรั่งเศสอีกด้วย ปัจจุบันชุดทั้งหมดถูกเก็บรักษาไว้ที่พิพิธภัณฑ์แมซง ดูว์ รัว (Maison du Rois) เสื้อผ้าชุดแรกที่ได้รับเป็นของขวัญจาก มัคซีมีลีอานที่ 2 เอมานูเอ็ล ผู้คัดเลือกแห่งบาวาเรีย (Maximilian II Emanuel, Elector of Bavaria) ซึ่งในขณะนั้นเค้าเป็นผู้ว่าการของออสเตรียของเนเธอแลนด์ นอกจากเสื้อผ้าในแบบยุคเก่าแล้ว ตู้เสื้อผ้าของแมนเนเกน พิส ยังมีเสื้อผ้าทันสมัยๆ อย่าง ชุดมิคกี้ เม้าส์ และชุดซานต้าครอส

ไปชมแฟชั่นสุดเฟี๊ยวของเจ้าหนูน้อยแมนเนเกน พิส กันเถอะ!