สัตว์ในตํานานของจีน ตามตำนานจีนนั้นเต็มไปด้วยสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ สัตว์เทพและสัตว์วิเศษอยู่มากมาย ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นสัญลักษณ์ของสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นโชคลาภ ความแข็งแกร่ง สติปัญญา และอื่น ๆ อีกมากมาย

ใครที่สนใจเรื่องราวลี้ลับ และอยากมองหาสถานที่เที่ยวแปลกใหม่ที่เกี่ยวข้องกับสัตว์ในตํานาน วันนี้เราเลยรวบรวมเหล่า สัตว์วิเศษ ตามตํานานของจีนมาให้ชมกันค่ะ จะมีอะไรบ้างไปชมกันเลย

เปิดประวัติ 8 สัตว์ในตํานานของจีน พร้อมตามรอยสถานที่เที่ยว

1. มังกร (Dragon)

      หากพูดถึงสัตว์ในตํานานของจีนแล้วล่ะก็ ตัวแรกที่นึกถึงก็คงหนีไม่พ้นมังกรแน่นอนค่ะ มังกรจีน หรือ หลง (龙) เป็นที่การยกย่องและนับถือมากที่สุดในประเทศจีน ซึ่งเป็นตัวแทนของอำนาจ ภูมิปัญญา ความเมตตา และโชคลาภ

ต้นกำเนิดของมังกรย้อนกลับไปกว่า 4,000 ปี โดยภาพในยุคแรก ๆ กล่าวกันว่ามีลักษณะเหมือนสัตว์หลายชนิดผสมกัน เช่น งู ปลา และนกอินทรี ตามเรื่องราวในประวัติศาสตร์ มังกรมีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดกับจักรพรรดิ ซึ่งถือเป็น “บุตรแห่งมังกร” และเป็นสัญลักษณ์ของผู้ปกครองในตำนานจีน

สาเหตุที่มังกรมักถูกมองว่าเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ เนื่องจากมีเรื่องเล่าสืบต่อกันว่ามังกรสามารถควบคุมท้องทะเล และฝนฟ้าอากาศได้ ซึ่งทําให้พืชผลเจริญงอกงาม ปัจจุบัน มังกรยังคงเป็นสัญลักษณ์ประจําเทศกาลต่าง ๆ เช่น เทศกาลเรือมังกร และวันตรุษจีน เป็นต้น

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      ถ้ำหลงเหมิน (Longmen Grottoes) ถ้ำโบราณที่ตั้งอยู่ใกล้เมืองลั่วหยาง (Luoyang) มณฑลเหอหนาน โดยถ้ำแห่งนี้ถูกแกะสลักบนหน้าผาหินปูนริมฝั่งแม่น้ำอี้ และมีรูปปั้นพระพุทธเจ้ามากกว่า 100,000 รูป จารึกอยู่ตามจุดต่าง ๆ ซึ่งมีอายุย้อนไปถึงสมัยราชวงศ์เว่ยเหนือจนถึงราชวงศ์ถัง (ศตวรรษที่ 5 ถึง 10)

โดยตามตํานานจีนเล่าว่า สถานที่แห่งนี้ตั้งอยู่ระหว่างหน้าผาสองแห่ง ซึ่งมีรูปร่างคล้ายประตู จึงเชื่อว่ามังกรเคยอาศัยอยู่ที่นี่และคอยเฝ้าประตู “หลงเหมิน” ที่แปลว่า “ประตูมังกร” ซึ่งเป็นประตูที่เกี่ยวข้องกับสถานที่ศักดิ์สิทธิ์

2. ฟีนิกซ์ (Phoenix)

      นกฟีนิกซ์ หรือ เฟิ่งหวง (凤凰) สัญลักษณ์แห่งสันติภาพ ความเจริญรุ่งเรือง ความสง่างาม ความสามัคคี และความสมดุลของจีน ซึ่งมีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 8,000 ปี แตกต่างจากนกฟีนิกซ์ของทางฝั่งตะวันตกที่เกี่ยวข้องกับไฟและการเกิดใหม่

ตามวัฒนธรรมจีน เฟิ่งหวง มักถูกมองว่าเป็นนกที่สง่างาม เป็นตัวแทนของหยินหยาง และเกี่ยวข้องกับจักรพรรดินี โดยเป็นส่วนเสริมของมังกรที่คอยปกป้องจักรพรรดินี ต่อมาจึงกลายมาเป็นตราสัญลักษณ์ของราชวงศ์จีน โดยแสดงถึงพลังอำนาจของสตรี และความมีคุณธรรม

ช่วงแรกมันถูกวาดเป็นนกสองตัวแยกกัน เฟิ่งนกตัวผู้ แะลหวงนกตัวเมีย ต่อมาก็ถูกรวมกันเป็นหนึ่งเดียว โดยรูปร่างมีหัวเป็นไก่ฟ้า มีลำตัวเป็นเป็ด มีหางเป็นนกยูง มีขาเป็นนกกระเรียน มีปากเป็นนกแก้ว และมีปีกเป็นนกนางแอ่น

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      เมืองโบราณเฟิ่งหวง (Phoenix Ancient Town) ตั้งอยู่ในมณฑลหูหนาน ฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของเขตปกครองตนเองเผ่าถู่เจีย และเผ่าเหมียวเมืองเซียงซี ถูกสร้างขึ้นในราชวงศ์หมิง ปีที่ 35 ของพระเจ้าเจียจิ้ง ซึ่งมีประวัติศาสตร์ยาวนานมากกว่า 400 ปี อีกทั้งยังได้รับการตั้งชื่อตามเทพเจ้าเฟิ่งหวง (ฟีนิกซ์) อีกด้วย

ภายในเมืองมีสถานที่เด่น ๆ อย่าง แม่น้ำถัวเจียง (Tuojiang River) เป็นแม่น้ำโบราณที่เราสามารถล่องเรือชมวิวภายในเมืองของทั้งสองฝั่งแม่น้ำได้ นอกจากนี้ ที่นี่ก็ยังมีสถาปัตยกรรมมากมายที่แสดงถึง นกฟีนิกซ์ เทพเจ้าที่ผู้คนในเมืองให้ความเคารพนับถือเป็นอย่างมาก

3. พยัคฆ์ขาว (White Tiger)

      พยัคฆ์ขาว หรือ ไป๋หู่ (白虎) สัตว์ศักดิ์สิทธิ์ประจำทิศตะวันตก เป็นเทพแห่งการปกป้อง การคุ้มครอง เป็นราชาแห่งสรรพสัตว์ทั้งปวง สัญลักษณ์ของพลัง ความแข็งแกร่ง และความกล้าหาญ นอกจากนั้น เสือยังเป็นเทพที่คอยขับไล่เหล่าศัตรูของจักรพรรดิจีน และขับไล่ภูตผีปีศาจไม่ให้เข้ามาทำลายบ้านเมืองอีกด้วย

โดยเสือขาวนั้นนับเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์สี่ประการ หรือ ผู้พิทักษ์สวรรค์ โดยจะเกี่ยวข้องกับทิศหลักและฤดูกาล เชื่อกันว่าเสือขาวจะปกครองฤดูใบไม้ร่วง ตลอดจนประวัติศาสตร์จีน เสือขาวมักถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ทางรบและการทหาร

ตามตำนาน เสือขาวจะปรากฏตัวก็ต่อเมื่อจักรพรรดิปกครองด้วยคุณธรรม หรือเมื่อเกิดสันติภาพทั่วแผ่นดิน และในตำนานเต๋า เสือขาวมักปรากฏตัวด้วยท่าทางดุร้าย มีลายคล้ายอักษร “ราชา” บนหน้าผาก เน้นย้ำถึงสถานะอันสูงส่ง 

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      ภูเขาเหิงซาน (Mount Heng) ภูเขาที่ตั้งอยู่ในมณฑลหูหนาน เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับสัตว์ในตํานานอย่าง เสือขาว โดยภูเขาแห่งนี้รู้จักกันในชื่อ “ภูเขาตะวันตก” ซึ่งเชื่อกันว่ามีเสือขาวเป็นผู้ที่คอยพิทักษ์คุ้มครอง จนกลายเป็นภูเขาศักดิ์สิทธิ์ที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวที่ต้องการเคารพสัตว์ในตำนานตัวนี้

บนยอดเขาแห่งนี้ยังมี วัดเสือขาว (White Tiger Temple) วัดโบราณที่อุทิศให้กับเสือขาวในตำนาน โดยมีรูปปั้น และข้อมูลเกี่ยวกับประวัติความเป็นมา รวมถึงวัดชื่อดังอย่าง วัดเสวียนคง (Xuankong Temple) หรือที่รู้จักในชื่อ “อารามลอยฟ้า” หนึ่งในสิ่งมหัศจรรย์แห่งสถาปัตยกรรมจีน ที่สร้างเลียบไปตามหน้าผาสูงชัน

4. ม้าบิน (Tianma)

      ม้าสวรรค์ หรือ เทียนหม่า (天马) ว่ากันว่าเป็นสัตว์วิเศษที่เป็นสัญลักษณ์ของความแข็งแกร่ง ความเร็ว และความเป็นสิริมงคล โดยถูกกล่าวขานว่าเป็นม้ามีปีกสง่างาม สามารถวิ่งตามเมฆบนท้องฟ้า หรือไล่ตามดวงตะวันได้ 

อีกทั้ง ยังเป็นตัวแทนของอิสรภาพและการเชื่อมโยงระหว่างโลกและสวรรค์ กล่าวกันว่าเป็นสื่อกลางระหว่างเทพเจ้ากับมนุษย์ ซึ่งคอยทำหน้าที่เป็นสะพานเชื่อมระหว่างทั้งสองโลก อีกด้วย

นอกจากนี้ ม้าสวรรค์ยังถูกพูดถึงอย่างมากในช่วงราชวงศ์ฮั่น โดยถือเป็นสัญลักษณ์มงคลของความสำเร็จทางการทหารและอำนาจของจักรพรรดิ ซึ่งเป็นตัวแทนของพลังที่รวดเร็วและไม่อาจหยุดยั้งได้

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      สุสานจักรพรรดิหวงตี้ หรือ จักรรพรรดิเหลือง (Huangdi Mausoleum) อีกหนึ่งสถานที่ในตํานานที่สำคัญที่สุดของจีน ตั้งอยู่ในหวงหลิ่ง มณฑลส่านซี เป็นสุสานที่ฝังศพของหวงตี้ (จักรพรรดิเหลือง) ซึ่งถือเป็นบรรพบุรุษผู้ก่อตั้งอารยธรรมจีน จึงมีความสำคัญอย่างมากในประวัติศาสตร์โบราณ

ตามตำนานของจีน หวงตี้ หรือ จักรพรรดิ์เหลืองในตำนาน มีความเกี่ยวข้องสัตว์ในตำนานอย่าง เทียนหม่า ม้ามีปีกที่เป็นตัวแทนของความเร็ว และตัวแทนแห่งสวรรค์ ซึ่งคอยอยู่เคียงข้างหรือรับใช้บุคคลในตำนานอย่างหวงตี้ สิ่งนี้ทำให้ผู้คนกล่าวขานกันว่าเค้ามีสถานะเป็นกึ่งเทพที่รวมจีนเป็นหนึ่งและนำพาความสงบสุขมาให้

5. กิเลน (Qilin)

      กิเลน (麒麟) สัตว์ในตำนานจีนซึ่งรู้จักกันในชื่อ “ยูนิคอร์นของจีน” เป็นสัญลักษณ์ของสันติภาพ ความเจริญรุ่งเรือง และความเมตตากรุณา  เป็นสัตว์ในจินตนาการที่มีลักษณะเหมือนกวาง มีหางเหมือนวัว มีกีบเท้า และมีเกล็ดปกคลุมตามร่างกาย บางครั้งมีเขาเดียวหรือหลายเขา

แม้จะมีลักษณะที่ดุร้าย แต่กิเลนก็เป็นสัตว์ที่อ่อนโยน มีความดี และความบริสุทธิ์อยู่ในตัว กล่าวกันว่าจะปรากฏตัวเฉพาะในภูมิภาคที่ปกครองโดยผู้นำที่ชาญฉลาดและยุติธรรม หรือในช่วงที่นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่ถือกำเนิด โดยกิเลนจะเป็นผู้ให้พรและโชคลาภต่าง ๆ ที่เหนือจะจินตนาการ

เชื่อกันว่าการปรากฏตัวของกิเลนจะนำมาซึ่งความสงบสุขและความเจริญรุ่งเรือง นอกจากนี้ กิเลนยังเป็นที่รู้จักในเรื่องความเมตตากรุณา โดยมักจะเดินโดยไม่ทำร้ายใคร แม้แต่ใบหญ้าที่อยู่ใต้เท้าก็ตาม ซึ่งเน้นย้ำถึงธรรมชาติที่อ่อนโยน คอยปกป้องทั้งในอาณาจักรสวรรค์และโลก

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      วัดเหวินอู่ (Wen Wu Temple) วัดชื่อดังริมฝั่งทะเลสาบสุริยันจันทราในไต้หวัน เป็นวัดที่สร้างขึ้นเพื่ออุทิศให้กับ ขงจื๊อ และเทพเจ้าแห่งสงคราม กวนอู สร้างขึ้นในปี 1938 โดยใช้สถาปัตยกรรมจีนดั้งเดิม ภายในประดับไปด้วยงานแกะสลัก และรูปปั้นเทพต่าง ๆ 

ชาวไต้หวันว่ากันว่า หากได้บูชาเทพเจ้ากวนอู จะได้ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน หากวางแผนสิ่งใด ก็จะประสบความสำเร็จตามปราถนา จึงทำให้ได้รับความนิยมจากชาวไต้หวันที่มาขอพร นอกจากนี้ ยังมีรูปปั้นกิเลนยักษ์สีแดงตั้งอยู่หน้าทางเข้าทั้ง 2 ฝั่ง ซึ่งทําหน้าที่เป็นผู้พิทักษ์อีกด้วย

6. ปี่เซี๊ยะ (Bixie)

      ปี่เซี๊ยะ (辟邪) เป็นสัตว์ในตำนานซึ่งเชื่อกันว่าสามารถปัดเป่าวิญญาณร้ายและนำความสงบสุข ความเจริญมาให้ ตามเรื่องเล่า ปี่เซี๊ยะ เป็นสัตว์ที่มีหลายชนิดผสมกัน ทั้งมังกร สิงโต กวาง นก และปลา มีร่างกายกำยำ และปีกทรงพลัง มีหน้าที่คอยการปกป้องสุสาน และสถานที่ศักดิ์สิทธิ์

ตามตำนานเล่าว่า ปี่เซียะเป็นลูกมังกรตัวที่ 9 ของพญามังกรสวรรค์แห่งโชคลาภ มีชื่อเรียกด้วยกันหลายชื่อไม่ว่าจะเป็น “เทียนลก” หรือ “กวางสวรรค์” บทบาทหลักนอกจากการปกป้องสถานที่ศักดิ์สิทธิ์แล้ว ยังคอยดูแลเหล่าผู้ล่วงลับ และรักษาความสมดุลทางจิตวิญญาณ อีกด้วยค่ะ

ปัจจุบันมีการนํา ปี่เซี๊ย มาทําเป็นเครื่องรางนําโชค หรือของคงคลต่าง ๆ อย่าง สร้อยคอ หรือ สร้อยข้อมือ ที่ช่วยดึงดูดโชคลาภ เงินทอง และความมั่งคั่งเข้ามาสู่ผู้ครอบครอง ใครสายมู พึ่งดวง ต้องหามาพกติดไว้เลยค่ะ

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      ผาหินแกะสลักต้าจู๋ (Dazu Rock Carvings) ตั้งอยู่ในเมืองฉงชิ่ง ประเทศจีน หนึ่งในแหล่งมรดกโลกของ UNESCO ด้วยผลงานแกะสลักหินอันวิจิตรบรรจงที่แสดงถึงแนวคิดทางพุทธศาสนา เต๋า และขงจื๊อ ซึ่งผลงานแกะสลักเหล่านี้มีอายุย้อนกลับไปถึงศตวรรษที่ 9 โดยมีรูปปั้นมากกว่า 50,000 รูป

โดยบอกเล่าเรื่องราวความเชื่อและตํานานผ่านงานแกะสลักสุดงดงาม ส่วนรูปปั้นที่มีชื่อเสียงที่สุด คือ รูปปั้นเทพเจ้า วิญญาณผู้พิทักษ์ และสัตว์ในตำนานอย่างปี่เซี๊ยะ ซึ่งเชื่อกันว่าคอยปกป้องคุ้มครองสถานที่และคอยชี้นําดวงวิญญาณ

7. เซี่ยจื้อ (Xiezhi)

      เซี่ยจื้อ (獬豸) เป็นสัตว์ในตำนานของจีนที่เป็นตัวแทนของความยุติธรรมและกฎหมาย มีเขาแหลมตรงกลางศีรษะคล้ายแพะ และมีรูปร่างคล้ายสิงโต เชื่อกันว่ามีความสามารถในการแยกแยะความดีและความชั่ว

ตามตำนานกล่าวว่า เซี่ยจื้อ สามารถตรวจจับการทุจริต หรือผู้กระทำผิดได้ หลังจากนั้นก็จะใช้เขาในการลงโทษ ทําให้ผู้คนนําไปเปรียบเทียบว่าเหมือนเป็นเทพแห่งผู้พิพากษา และการลงทัณฑ์ ซึ่งแสดงถึงอุดมคติของความเที่ยงธรรม

ในสมัยราชวงศ์หมิงและราชวงศ์ชิง ขุนนางผู้ตรวจราชการจากฝ่ายตรวจการใช้รูปเซี่ยจื้อเป็นเครื่องหมายประจําตำแหน่ง ทําให้ในปัจจุบัน เครื่องแบบสารวัตรทหารในไต้หวันมีรูปเซี่ยจื้ออยู่ และค้อนของตุลาการในจีนก็จะมีรูปเซี่ยจื้อสลักอยู่เช่นกัน

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      วัดหลิงอิ่น หรือ วัดพระจี้กง (Lingyin Temple) ตั้งอยู่ในเมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียง เป็นหนึ่งในวัดพุทธที่ใหญ่และมีชื่อเสียงที่สุด เรียกได้ว่าเป็นจุดกำเนิดพระอรหันต์จี้กงเลยค่ะ สร้างขึ้นในสมัยราชวงศ์โจว ถูกบูรณะซ่อมแซมในสมัยราชวงศ์ซ่งและหมิง โดยมีอายุมากกว่า 1,600 ปี

วัดแห่งนี้ตั้งอยู่ท่ามกลางป่าเขียวขจีบนเชิงเขาเฟยไหล ซึ่งชื่อของวัดแห่งนี้มีความหมายว่า “วัดที่พักผ่อนของจิตวิญญาณ” สะท้อนถึงความเงียบสงบ ภายในวัดประกอบด้วยห้องโถงใหญ่ และถ้ำโบราณ ซึ่งมีรูปปั้นแกะสลักมากมาย อย่างรูปปั้นพระพุทธ และเซี่ยจื้อสัตว์ในตำนาน

8. จิ้งจอกเก้าหาง (Nine-Tailed Fox)

      จิ้งจอกเก้าหาง (九尾狐) เป็นสัตว์ที่มีเสน่ห์และรูปโฉมงดงาม มีการปรากฎเป็นลายลักษณ์อักษรครั้งแรกในตำรา “ซาน ไห่ จิง” ซึ่งเป็นตำราที่เกี่ยวกับ เทพ และ สัตว์ในตำนานต่าง ๆ ถูกเขียนขึ้นเมื่อ 400 ปี ก่อนคริสต์ศักราช อาศัยอยู่ในภูเขาชิงชิว มีเสียงร้องเหมือนทารกร้องไห้ และกินมนุษย์เป็นอาหาร

มักเกี่ยวข้องกับความลึกลับ การเปลี่ยนแปลง และอายุยืนยาว โดยมีรูปร่างเป็นจิ้งจอก เมื่ออายุมากขึ้น หรือมีสติปัญญาเพิ่มขึ้น ก็จะมีหางงอกขึ้นมา เป็นสัญลักษณ์ของพลังที่เพิ่มขึ้น

ตามตํานานเล่าว่ามีความสามารถในการแปลงร่าง โดยเฉพาะแปลงเป็นหญิงสาวโฉมงามเพื่อโต้ตอบกับมนุษย์ เป็นตัวแทนของทั้งความดีและความชั่ว นำโชคลาภหรือความโกลาหลมาสู่บ้านเมืองได้ ขึ้นอยู่กับอารมณ์หรือความตั้งใจ บางครั้งก็มีเมตตา แต่บางครั้งก็อยู่ในบทบาทขอผู้ล่อลวง 

สถานที่เที่ยวตามรอยที่แนะนํา

      การแสดงนางฟ้าจิ้งจอกเทียนเหมิน (Tianmen Fox Fairy Show) เป็นละครเพลงสุดยิ่งใหญ่ ซึ่งจัดแสดงที่เชิงเขาเทียนเหมินในจางเจียเจี้ย มณฑลหูหนาน โดยมีการผสมผสานระหว่างวัฒนธรรมจีนแบบดั้งเดิมกับการแสดงบนเวทีที่ทันสมัย เต็มไปด้วยแสง สี เสียง 

ไฮไลท์เด่นของที่นี่ คือ “โชว์นางพญาจิ้งจอกขาว” ซึ่งเป็นเรื่องราวความรักของนางพญาจิ้งจอกขาวและหนุ่มหาฟืน สร้างโดยผู้กำกับชื่อดังของจีน จางอี้โหมว การแสดงนี้จะสื่อถึงการฟันฝ่าอุปสรรคต่าง ๆ ของหนุ่มหาฟืนกับนางพญาจิ้งจอกขาวที่ลงมายังโลกมนุษย์ และเกิดหลงใหลในวิถีชีวิตแบบมนุษย์